Akustyka po montażu rekuperacji – jak sprawdzić tłumiki i prędkości w kanałach nawiewnych?

Cicha praca instalacji wentylacyjnej to nie przypadek, lecz efekt prawidłowego projektu i dokładnej regulacji po uruchomieniu. W praktyce wiele problemów z hałasem ujawnia się dopiero po montażu – gdy użytkownicy zaczynają słyszeć „świst”, drgania lub buczenie. Aby tego uniknąć, warto wykonać prostą, ale rzetelną kontrolę akustyczną i przepływową systemu. Oto, jak sprawdzić jakość montażu rekuperacji we Wrocławiu krok po kroku, zanim jeszcze upłynie okres gwarancyjny.

Gdzie i jak mierzyć poziom hałasu w dB(A)?

Podstawowym parametrem oceny akustyki jest poziom ciśnienia akustycznego, czyli głośność mierzona w decybelach dB(A). Pomiar należy przeprowadzić w dwóch kluczowych punktach:
• przy anemostatach nawiewnych – w odległości około 1 metra od kratki,
• przy drzwiach sypialni lub w strefie odpoczynku, gdzie hałas ma największe znaczenie dla komfortu.

Pomiar wykonuje się przy ustawionej centrali na tryb „komfortowy” (średnie obroty), a następnie w trybie nocnym. Wartości referencyjne to:
• 25 dB(A) dla sypialni i pokoi,
• 30–35 dB(A) dla salonu i korytarzy.

Do orientacyjnego pomiaru wystarczy miernik hałasu klasy II lub aplikacja w smartfonie z kalibracją. Jeśli wynik przekracza normę o więcej niż 3 dB(A), oznacza to, że instalacja wymaga regulacji lub dodatkowego tłumienia.

W przypadku montażu rekuperacji we Wrocławiu warto poprosić wykonawcę o wykonanie pomiaru hałasu przy odbiorze – powinien on stanowić część protokołu regulacji.

Jak kontrolować prędkości przepływu powietrza?

Drugim elementem wpływającym na hałas jest prędkość przepływu powietrza w kanałach i na anemostatach. Zbyt duża prędkość powoduje turbulencje i charakterystyczny „świst”.

Do pomiaru służy anemometr wiatraczkowy lub termiczny, który przykładamy do powierzchni anemostatu. Dla instalacji domowych wartości powinny wynosić:
• nawiew – 1,5 do 2,5 m/s,
• wywiew – 2,0 do 3,0 m/s.

Jeśli wartości są wyższe, przyczyną może być zbyt mały przekrój kanału, źle ustawione przepustnice lub brak skrzynki rozprężnej. Z kolei zbyt niska prędkość świadczy o ograniczeniu przepływu w innej gałęzi systemu.

Warto wykonać pomiary dla wszystkich punktów nawiewnych – tylko wtedy można właściwie zrównoważyć układ.

Strojenie przepustnic i równoważenie gałęzi

Po pomiarach rozpoczyna się tzw. równoważenie instalacji, czyli proces dostosowywania przepływów w poszczególnych gałęziach systemu. W tym celu reguluje się przepustnice regulacyjne zamontowane w pobliżu skrzynek rozdzielczych lub na podejściach do anemostatów.

Zasada jest prosta:
• jeśli anemostat pracuje zbyt głośno, przepływ należy ograniczyć,
• jeśli nawiew jest zbyt słaby, należy otworzyć przepustnicę lub dodać rezerwę na innych odcinkach.

Równoważenie powinno być wykonywane z użyciem anemometru i manometru różnicowego, który pozwala kontrolować ciśnienie statyczne w kanałach. Celem jest uzyskanie bilansu nawiew/wywiew zgodnego z projektem (zazwyczaj ±5% różnicy).

Typowe przyczyny „świstu” i sposoby korekty

Charakterystyczny „świst” w rekuperacji to najczęstszy objaw zbyt szybkiego przepływu powietrza lub błędów montażowych. Do głównych przyczyn należą:
• zbyt małe średnice kanałów – powietrze musi przejść zbyt wąskim przewodem,
• ostre łuki i nagłe zmiany kierunku przepływu,
• brak skrzynki rozprężnej przy anemostacie,
• nierównomierne ustawienie przepustnic,
• brak tłumików lub ich niewłaściwe położenie.

Korekta polega na zmniejszeniu prędkości przepływu, dodaniu skrzynki rozprężnej lub powiększeniu średnicy anemostatu. Czasami pomaga też wymiana tłumika na model dłuższy lub z wypełnieniem o większej gęstości akustycznej.

Weryfikacja montażu tłumików

Tłumiki akustyczne powinny być zamontowane zgodnie z kierunkiem przepływu oznaczonym strzałką. Błędy w montażu – np. odwrócenie elementu lub jego skrócenie – znacząco ograniczają skuteczność tłumienia.

Podczas przeglądu warto sprawdzić:
• czy tłumiki są zamontowane w poziomie, nieopierające się bezpośrednio o konstrukcję,
• czy między nimi a ścianą pozostawiono szczelinę izolującą (ok. 2 cm),
• czy nie powstały mostki akustyczne, czyli sztywne połączenia metalowe przenoszące drgania z centrali na ściany.

W dobrze wykonanym systemie tłumiki znajdują się na obu stronach centrali – nawiewnej i wywiewnej – oraz przed skrzynkami rozdzielczymi prowadzącymi do pomieszczeń wrażliwych akustycznie.

Jak powinien wyglądać protokół regulacji?

Po zakończeniu pomiarów i strojenia instalacji wykonawca powinien przekazać protokół regulacji i uruchomienia systemu. Dokument ten stanowi dowód, że instalacja została zrównoważona i spełnia normy hałasu.

Protokół powinien zawierać:
• zestawienie punktów nawiewnych i wywiewnych z przypisanymi wydatkami powietrza (m³/h),
• wartości prędkości przepływu (m/s) przy anemostatach,
• wyniki pomiaru hałasu w dB(A) w pomieszczeniach,
• uwagi eksploatacyjne – np. zalecane tryby pracy nocnej, terminy przeglądów i wymiany filtrów.

Warto poprosić, aby protokół został podpisany przez wykonawcę i inwestora – to gwarancja, że w razie późniejszych reklamacji można odnieść się do danych pomiarowych.

Kiedy warto dodać dodatkowy tłumik lub powiększyć anemostat?

Jeśli mimo regulacji instalacja nadal jest zbyt głośna, można rozważyć montaż dodatkowego tłumika lub zmianę średnicy anemostatu. Dodatkowy tłumik montuje się zwykle:
• na odcinku przed sypialnią,
• między skrzynką rozdzielczą a anemostatem,
• bezpośrednio przy centrali, gdy hałas pochodzi od wentylatorów.

Z kolei powiększenie anemostatu o jeden rozmiar (np. z 100 mm do 125 mm) pozwala na obniżenie prędkości powietrza nawet o 20–30%, co natychmiast redukuje szumy.

W niektórych przypadkach warto też rozdzielić jeden przewód nawiewny na dwa punkty – zmniejszając prędkość i poprawiając równomierność rozprowadzenia powietrza.

Kontrola akustyki to inwestycja w komfort

Profesjonalny montaż rekuperacji we Wrocławiu nie kończy się na uruchomieniu centrali – równie ważne jest wyregulowanie i weryfikacja akustyki całego systemu. Pomiar hałasu, kontrola prędkości powietrza i przegląd tłumików to proste czynności, które decydują o codziennym komforcie domowników.

Cicha rekuperacja to znak dobrze zaprojektowanej i dopracowanej instalacji. Dzięki właściwym pomiarom i dokumentacji można mieć pewność, że system działa efektywnie, oszczędnie i – co najważniejsze – bez zbędnych decybeli w tle.