Opinia geotechniczna – kto powinien ją sporządzić?

Opinia geotechniczna pozwala na uzyskanie informacji geologicznych i geotechnicznych o gruncie, niezbędnych do sporządzenia projektu budowlanego. Polega ona na opracowaniu serii próbek gruntu, które pozwolą nam poznać rodzaj gruntu, jaki znajdziemy na różnych głębokościach, a także dostarczą nam bardzo ważnych danych, takich jak dopuszczalne napięcie gruntu, głębokość zalegania zwierciadła wody itp. Opinia geotechniczna składa się z rysunku oraz dołączonej do niego części opisowej.

Podstawa prawna

Podstawą prawną do sporządzenia opinii geotechnicznych jest Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z 25 kwietnia 2012 r. odnoszące się do ustalania geotechnicznych warunków posadawiania obiektów budowlanych (Dz. U. nr 81, poz. 463). Wspomniane Rozporządzenie zobowiązuje do wykonywania opinii geotechnicznych dla poszczególnych obiektów budowlanych, w zależności od kategorii.

Kategorie budynków

Badanie geotechniczne jest zawsze obowiązkowe w budownictwie mieszkaniowym, niezależnie od tego, czy jest to dom jednorodzinny, czy większy obiekt, a także niezależnie od jego ubezpieczenia.

1) pierwsza kategoria geotechniczna obejmuje posadawianie niewielkich obiektów budowlanych, o statycznie wyznaczalnym schemacie obliczeniowym. Są to:

jedno- i dwu- kondygnacyjne budynki mieszkalne i gospodarcze;
wykopy do głębokości 1,2 m;
ściany oporowe i rozparcia wykopów, gdy różnica poziomów nie przekracza 2,0 m;
nasypy budowlane do wysokości 3,0 m wykonywane w szczególności przy budowie dróg, pracach drenażowych oraz układaniu rurociągów.

2) druga kategoria geotechniczna obejmuje obiekty budowlane posadawiane w prostych i złożonych warunkach gruntowych, wymagające ilościowej i jakościowej oceny danych geotechnicznych i ich analizy. Należą do niej:

fundamenty bezpośrednie lub głębokie;

ściany oporowe (pozostałe) lub inne konstrukcje oporowe utrzymujące grunt lub wodę;

nasypy budowlane,wykopy, oraz inne budowle ziemne; kotwy gruntowe i inne systemy kotwiące; przyczółki i filary mostowe oraz nabrzeża.

3) trzecia kategoria geotechniczna, która obejmuje m.in. obiekty budowlane posadawiane w skomplikowanych warunkach gruntowych, nietypowe obiekty budowlane, a także m.in. obiekty, w które w sposób znaczący mogą oddziaływać na środowisko (np. obiekty energetyki, zapory wodne, zakłady chemiczne). Do trzeciej kategorii zaliczamy również:

obiekty, których projekty budowlane bazują na niesprawdzonych dotychczas w krajowej praktyce rozwiązaniach technicznych;
wysokie budynki wysokościowe w zabudowie miejskiej;
budynki wysokie, których głębokość posadawiania bezpośredniego wynosi ponad 5,0 m lub które zawierają więcej niż jedną kondygnację zagłębioną w gruncie;
tunele skalne;
budynki zabytkowe.

Kategoria geotechniczna budynku jest zawsze określana przez projektanta, po czym on albo inwestor może zlecić badanie gruntu, na którym dany budynek ma powstać. Po tym jak zostaną wykonane wstępne badania, projektant może jeszcze zmienić kategorię budynku na wyższą (nie jest możliwe obniżenie kategorii)i zalecić dodatkowe badania w tym kierunku.

Jedynym wyjątkiem, kiedy to nie musimy sporządzać opinii geotechnicznej, są prace przy inwestycji, które spełniają poniższe warunki:

jest to technicznie prosty budynek,
o niskim stopniu skomplikowania, biorąc pod uwagę konstrukcję,
ma tylko jedną kondygnację,
budynek nie ma charakteru mieszkalnego ani publicznego,
nie ma wpływu na bezpieczeństwo ludzi.

Nie jest łatwo znaleźć budynek, który nie wpływa na bezpieczeństwo ludzi, dlatego brak konieczności sporządzania opinii geotechnicznej ogranicza się do bardzo nielicznych przypadków.

Przepisy te powstają w celu ochrony użytkownika końcowego, ponieważ większość problemów w budynku nie wynika z nieodpowiednich materiałów użytych podczas budowy (obecnie podlegających uszczelnieniom i kontroli jakości), ale z wad projektu lub procesu wykonawczego, które można przypisać błędom w doborze wielkości lub rodzaju fundamentu.

Kiedy należy sporządzić opinię geotechniczną?

Opinia geotechniczna jest wymagane, gdy zamierzasz zbudować jakąkolwiek konstrukcję, która opiera się na gruncie. Badanie to pomoże wybrać rodzaj fundamentu potrzebnego dla budynku, a także inne ważne dane, które będą miały wpływ na rodzaj konstrukcji. Dane te pomogą nam w wykonaniu możliwie najbardziej odpowiedniego i ekonomicznego fundamentu.

Jak uzyskać badanie geotechniczne?

Opracowanie geotechniczne jest niezależnym dokumentem wykonywanym przez wyspecjalizowaną firmę. W celu jej opracowania technicy, którzy zajmują się jej wykonywaniem, będą musieli wprowadzić na działkę odpowiednią maszynę po to, by pobrać kilka próbek ziemi w miejscach, w których będzie prowadzona budowa. Sporządzającym opinię geotechniczną musi być specjalista techniczny: geolog, inżynier budownictwa lub architekt.